The Pearl in the Land of the Dragons

De laatste weken in Hong Kong zijn voorbij gevlogen, en ik ben momenteel al weer een weekje in Nederland. Wat heeft deze jongen eigenlijk gedaan in dat verre vreemde China? Wat heeft hij gezien, wat heeft hij geleerd van de cultuur? Wat neemt hij mee? Dit verhaal is uiteraard gebaseerd op slechts eigen ervaringen.

Inderdaad, Chinezen zijn anders dan westerse mensen. In gesprekken met locals blijkt dat de kloof tussen de bevolkingsgroepen wederzijds is. Chinezen begrijpen westerlingen niet en vice versa. Iemand die ik ontmoette omschreef het als volgt: Chinezen laten niet snel zien wat hun intenties zijn. Met andere woorden: je weet nooit waar je echt aan toe bent. Verder zijn ze veel meer afwachtend en zien ze bewust of onbewust westerlingen als “hogere” mensen. Ze proberen in alles het westerse te kopiëren of the imiteren.
Verder merkte ik in gesprekken met Chineze mensen dat sommigen “feeling”, “touch” of “clou” missen; simpelweg doordat ze zichzelf niet permitteren na te denken.
Een ander punt is dat hun “eer” of “face” heel belangrijk is. Dit is het beste uit te leggen dat ze het lastig vinden fouten toe te geven omdat ze het persoonlijk zwaar aantrekken. Direct zijn is dus not done (een van mijn vele leermomentjes).

Hong Kong is een aparte stad binnen China. Het is veel rijker dan China en zit vol met westerse bedrijven, met name banken. De mensen spreken er een Chineees dialect: het kantonees. Deze taal is voor mij niet te leren: gewoon Chinees zou nog eerder haalbaar zijn. Ik ben geen westerling tegen gekomen die kantonees spreekt: wel heel veel Chinees sprekende westerlingen.
Een veelgehoorde kreet is dat China de wereldeconomie gaat overnemen. Natuurlijk, ze doen het goed qua wereldhandel: hun munt de Renminbi werd de afgelopen jaren fors meer waard. En inderdaad, ze laten indrukwekkende groeicijfers zien. De keerzijde is echter dat het land hopeloos inefficiënt is. Om sociale onrust te voorkomen zijn er kunstmatige baantjes gecreëerd. Zo zijn er mensen die de hele dag de liftknopjes voor je bedienen etc. Er wordt geschat dat vanwege de inefficiëntie de economisch groei minimaal 7% moet bedragen om quitte te draaien. Tegelijk heeft China enorme bedragen te besteden, zie bijvoorbeeld het aangekondigde draconische stimuleringsplan. In de gaten houden dus.

Tot slot nog een paar algemene opmerkingen. Vergeet niet dat China een totaal ander bestuurlijk systeem heeft. Recentelijk zei de premier van China: “Je weet nooit wat de VS wil, er spreek iedere keer iemand anders. Dat komt door hun gekke democratische systeem”. Deze uitspraak symboliseert voor mij ook hoe Chinezen denken en leven. Ze leven niet in vrijheid, maar binnen duidelijk afgebakende grenzen. Lekker duidelijk en makkelijk. Het ontbreken van vrijheid zoals wij die kennen kan je ontdekken door Chineze kranten of websites te lezen. Pure propaganda, zou je kunnen zeggen, maar misschien is het huidige systeem wel de enige om de 1.3 miljard mensen op een fatsoenlijke manier bij elkaar te houden (Tibet, Taiwan). China: een communistische tijger met de scherpe tanden van het kapitalisme.