Reizen is

Lieve mensen,

Ik ben weer thuis in Nederland! Na ontelbare vluchten, meer dan 10 landen en 4 continenten en ontelbare busreizen en autoritjes kom ik tot de conclusie: de aarde is rond. De wereld is mooi, de mensen bijzonder. Fantastische natuur, briljante gewoontes en gebruiken en culturen en bizarre ervaringen. In het bijzonder bedank ik L&T, Paul, mijn collega’s van RPC, Josh, Tim, Sjoerd, Menno en Johan voor het nodige faciliteren van verblijven en het samen verkennen van de windhoeken der aarde.

Ik zou hier over hoogte- en dieptepunten kunnen schrijven. Over welke landen en steden “outstanding” waren. Ik zou dan geen recht doen aan de verschillen. De uitersten waren enorm: de armoede van India, de decadentie van Singapore, de krapte van Hong Kong, de wijdsheid van de Grand Canyon. Wat ik wel kan doen is een nuancering geven over reizen.

Reizen heeft twee kanten. Pijn lijden en afzien en verwondering en verbazing. Eerst een impressie van lijden en afzien: wachten bij incheckbalies, vertraagde vluchten, weken aan de norrit vanwege; ja wat eigenlijk, gemiste aansluitingen, creditcard limieten, volle hotels, slecht weer, uitblijvende visa’s, niet-Engels spreken mensen waar je iets van moet, eindeloos onderhandelen over prijzen, pinpas kwijtraken, geen toiletpapier en niet te vergeten: het missen van vrienden en familie. Daar tegenover staan de leermomentjes op cultuurverschil gebied. De Indiase trots en de Spaanse velheid, de Koreaanse vriendelijklijkheid en de inferieurvoelende Mongolide minderheid in Noordoost India. Het ervaren van vriendschap samen in verre landen. Daar bovenop komen nog de wereldwonderen zoals Taj Mahal, Machu Pichu, maar ook mooie steden uit de meer moderne tijd: San Franscisco en Singapore. De oceaanzee de Pacific, de Andes, de theevelden van Assam. De drukte van Kolkata en Hong Kong, de rustige nonchalance van Amerikaanse prairieplaatsjes.
Eer aan Wie eer toekomt, Bedankt voor het volgen!

Peruanen praten Spaans

Meesterschrijver en denker Menno de Vries heeft ons gezamenlijk verblijf in Peru gedeeltelijk beschreven op zijn blog. Een aanrader om te lezen!

Peru is fantastisch en de reis was wederom intensief. Gezellig 50 kilometer mountainbiken op gemiddeld 3500 meter hoogte door woest terrein, de inka cultuur beter leren kennen, en vooral de mooie stadjes en dorpen zoals bijvoorbeeld Arequipa.














Samengevat heb ik de omgekeerde Gringo trail gedaan. Eerst Cuzco met Machu Pichu, Puno, Arequipa en vervolgens met de Panamerica Sur langs de kust (Paracas) en Nazca noordelijk naar Lima. In Arequipa scheidden onze wegen: Menno ging terug naar Cuzco (Ongelooflijk dat hij daar kan afstuderen) terwijl ik mijn weg terug vervolgde naar Lima.

Meer fotos volgen zodra ik iets sneller internet heb. Eerst mijn vlucht naar Madrid maar even halen. Het is lekker zomerweer in Peru dus het zal wel wennen zijn in het koude Europa. Tot een later moment!

California!

Zonder twijfel is dit het meest briljante en intensiefste onderdeel van mijn trip tot nog toe, credits for Sjoerd hier. Op zijn blog verwoordt hij trouwens netjes wat we allemaal uitgespookt hebben, hier nog een paar fotos van mijn kant.






















































Het waren ruim 4000 kilometers door het zonnige California, droge Arizona, het mooie Utah en het wisselende Nevada met haar eigenzinnige Vegas.










































Bizar hoe compleet Westelijk USA eigenlijk is: fantastisch weer, goede wegen en ongelooflijk mooie natuur! Een onvergetelijke ervaring rijker kijk ik uit naar mijn volgende avontuur. Zuid Amerika, here I come!

Seoul

Ik had mooi wat tijd over in Seoul. Snel door de immigration en vervolgens bracht een limousinebus me naar de stad. Goede uitvinding, limobussen.
Seoul is booming. Ze creeren er desnoods hele lappen land bij waar de Noordoostpolder bij in het niets valt. Ook kijken ze niet op van 8 baans ringwegen. Dan heb je dus 16 banen. Het heeft de wijdsheid van Beijing en de elegantie van Hong Kong. Met daar tussen in oude bouwwerken uit de grote dynastien uit de 13e eeuw.
De mensen zijn erg vriendelijk en behulpzaam. Zelfs als ze geen Engels kunnen willen ze je helpen. Aandoenlijk hoor.
Zuid Korea gelooft in zichzelf en dat is in alles zichtbaar. Bijna alles is flawless voor zover ik kan observeren in 1 dag, en zelfs de buschauffeur is trots op zijn beroep. Mooi om te zien. Op naar LA!

Singapore & Maleisie

Singapore – Huge, Chinees, Discipline, Groei






































Kuala Lumpur – Mega, Vuiler, Wijds, Moslim


























Maleisie – Mooi, Palmolie, Rubber, VOC

What is next?

Hoe de vlag er bij hangt na bijna 4 maand? Je zou kunnen zeggen dat er via verbazing naar verwondering iedere keer weer mogelijkheden bleken. Hoe het onderzoek naar de echte armoede al na twee weken geblokkeerd leek door militante groeperingen. Hoe ik vooral bezig was met coachen en bemoedigen en bevestigen.









Vier aandachtsgebieden van mijn onderzoek
Tijdens mijn afscheidsspeech heb ik, hoe clichee ook, gezegd dat ik meer gekregen heb dan ik heb kunnen geven. Vanuit de evaluatie met directe collega’s en betrokkenen heb ik begrepen dat het resultaat unaniem boven verwachting was. Na drie weken werken had ik voor mijzelf gesignaleerd dat ik een tekort heb aan “the ability to understand people who have low ability of understanding”. Dit werd door mijn collega’s onderstreept in de evaluatie. Toch vonden ze dat ik creatief was om in meetings met staf, doelgroep, andere belangengroepen (in totaal 40 sessies) de mensen aan het denken te zetten.

Tja, wat gaat die jongen nu doen. Vakantie vieren. Eens even lekker chillen in de bewoonde wereld. Heb al die powercuts, gebrek aan douchewater, slangen&kikkers&muskieten en niet te vegeten rijst en oploskoffie eerlijk gezegd ook wel een beetje gezien.

















Onbekende slang in het compound
De komende tijd ben ik van plan om Singapore, Kuala Lumpur (&Maleisie), Hong Kong, Los Angeles (&California), Lima (&Peru) aan te doen (korte tussenstops niet meegerekend). Ben rond half december weer in Nederland volgens de huidige planning. Hou deze blog in de gaten!

Het verhaal van Malaki

Malaki is een gewone dorpsjongen uit Hmarkhawlien, Noordoost India. Zijn familie produceert 20.000 ananassen per jaar. Met zijn 23 jaren jong studeert hij momenteel een jaartje Engels om toegang te krijgen tot Bachelor opleidingen in India.

“ Vandaag naar RPC kantoor geweest voor een gesprek met een zekere Jan uit Holland. Hij praatte over marketing, organisatie en veldtraining. Je moet weten: Ik zit sinds kort in het bestuur als secretaris van de ananas studie club begeleidt door RPC. Nou, dat heb ik geweten, een hoop gedoe zeg!

Tijdens de vergadering vroeg Jan of ik met zijn laptop notulen wilde maken. Ik had echt geen idee hoe ik zou moeten werken met dat ding, stel je voor dat ik iets stuk maak! Onze eigen computer is namelijk bij de laatste overstroming kapotgegaan. Ik pakte vlug mijn pen weer op.

Ik studeer Engels in Jiribam, maar die Hollandse knul praatte veels te moeilijk en veels te snel Engels. En hij stelde veel moeilijke vragen. Ik kan niet meer precies bedenken waarom die vragen zo moeilijk waren. Hij liet ons plaatjes zien, gaf ons opdrachten en liet ons discussieren en verliet ons soms voor een tijdje. Wat wij als bestuur moeten gaan doen. We begonnen om 10:30 en waren pas om 15:00 klaar. Ik zou eigenlijk nog wat ananassen moeten plukken, nou vooruit, dat kan morgen ook wel.

Sumwa, mijn collega die voorzitter is, begon tijdens de bijeenkomst te sputteren. Hij mag dan schoolmeester zijn van de grootste school van het dorp maar hij wilde graag weten wat hij precies moest doen. Jan vroeg of dit een verkapte uitnodiging was om India opnieuw te koloniseren. Vervolgens legde hij uit dat het veel beter is dat de studieclub zelf de plannen maakt en de verbindingen legt. Toch bleef Sumwa zeggen dat we hier in dit dorp blind zijn en geen perspectief hebben.



Jan vroeg of wij op konden schrijven wat de taken van de studieclub zouden moeten zijn. Eerst hadden we geen idee. Later kwam ik met een idee: we zouden onszelf kunnen trainen om marktgerichte ananassen te gaan telen. Per slot van rekening doen we nu gewoon maar wat we altijd deden, omdat de Britten ooit bedacht hadden dat hier wel eens ananassen zouden kunnen groeien.

Jan eiste dat we met minstens drie goede vragen kwamen over afzet van ananas en het opzetten van een studieclub. Dat lukte na een half uur praten. Jan leek erg blij te zijn met de 3 vragen. Ik hoop dat hij ons meer kan vertellen over bedrijven, verwerkers en teeltmethodes.

Na afloop van de meeting heb ik nog gezellig gevoetbald met mijn Hmar vrienden uit het dorp. En je raadt het nooit: Jan deed ook mee. Hij kon er niks van……”

Vrede

Ben zo’n 3 week op reis geweest van Delhi naar Kolkata, van Kolkata naar Aizawl. Van Aizawl naar Hmarkhawlien. Target: Het te spreken krijgen stakeholders en het regelen van visa en overige permits.

Tussen de drukte door een bezoek gebracht naar het Moeder Theresa huis. Hier worden weeskinderen opgevangen en wordt medische zorg verleent aan vluchtelingen uit Bangladesh. In de drukke vieze stad is onderstaand motto confronterend:

“De vrucht van stilte is het gebed.
De vrucht van het gebed is geloof.
De vrucht van het geloof is liefde.
De vrucht van liefde is dienstbaarheid.
De vrucht van dienstbaarheid is vrede”

Na Kolkata afgereisd naar het mooie Aizawl in Mizoram. Heuvelachtige en weggevaagde wegen veroorzaakt door hevige regenval. Terug naar Assam met een jeeptaxi waar 11 mensen in passen. Heb ik maar voor de zekerheid twee zitplaatsen gekocht.

Eenmaal terug in Assam is er een Hindu festival (Puja) losgebarsten. Keiharde teringherrie het liefst midden in de nacht. Leuk, cultuurverschil. Had ze gevraagd of ze ook wisten of er een winkel was voor oordopjesBegrijp me niet verkeerd: het is interessant om met de hindoes te praten. Het gaat om het aanbidden van papier-machee poppen die van alles symboliseren zoals bijvoorbeeld educatie, welvaart of bezit.

Ben nu mijn project aan het overdragen en afronden en ga per 31 oktober India verlaten. KYI

Incredible India

Goed nieuws: het gaat lekker hier in India. Eer aan wie eer toekomt. Hoogtepuntjes van de afgelopen weken zijn toch wel Guwahati en Shillong. Laatsgenoemde dorp heeft de eer om de natste plek van de aarde te zijn. En guess what: het regende en het miezerde. Op de foto de waterval eindigend in Bangladesh.




Daarna had ik de meest chaotisch busrit ooit: van Shillong naar Silchar. Mooie ervaring: lekke band, bus in de greppel. Het mooiste is dat de locals gewoon lekker doorslapen en ik geen oog dicht heb gedaan…..



Zit nu in Delhi na een korte stay in Kolkata. Ondertussen loopt het project aardig. De temperaturen worden wat aangenamen omdat de moeson tegen het einde loopt. Het ministerie dat mijn visum moet regelen was alleen wat documenten kwijt geraakt. Goed, hun probleem. Zal ze morgen es voorzichtig aan de oren trekken. Tot later!

Dog-eat-dog society

Lieve mensen,
Delhi is heet, erg heet. Vooral zweterig. En erg smerig. Mensen poepen overal, echt fantastisch. De wegen zijn zelfs om en nabij de hoofdstad Delhi slecht. Stoppend verkeer, zonder enig doel. Koeien op de snelweg. Chaos. Ik raad u aan om “In India” van Adrian Verbree te lezen. Hij kan als geen ander verwoorden wat hier gaande is.

Heb mijn visum verlengd in Delhi en de nodige relaties opgebouwd met MNC’s om een afzetmarkt te creëren voor de luitjes in het arme noordoosten van India.

De samenleving is hard, ik heb mensen zien sterven op straat. Het lijkt alsof iedereen gefocused is op zichzelf, om te overleven. Mijn host noemde het dog-eat-dog society.














Afgelopen weekend was Josh, een maat uit Hong Kong naar Delhi overgekomen om samen een en het ander te bekijken. Met de trein naar Jaipur, vervolgens per taxi naar Agra en daarna terug naar Delhi. De Taj Mahal (wereldwonder en terecht houder van deze titel) bekeken. Gaaf. En vooral verbazing over de vieze dramatische omstandigheden van de bevolking. Josh, private equity analyst met meerdere jaren China ervaring noemde het “20 years behind on China”. Natuurlijk is er ontwikkeling, maar het is nog steeds primitief inclusief de mindset van de bevolking. De doelloosheid en kansloosheid is echt ongelooflijk.

Afgelopen maandag naar Guwahati gevlogen. Dat ligt in het noordoosten van India. Heb daar nog wat visits gedaan en ben nu afgereisd naar Shillong. KYI.

Manipur

Lieve mensen, hier een verhaal over het leven in Manipur Churachandpur. Ik geef toe: ik had er ook nog nooit van gehoord. Maar het is een paradijs. De bergen, het mooie weer en het aangename klimaat maken het tot een wonderschoon geheel.














De werkelijkheid is anders. Sociale werkers en veldwerkers maken overuren om het onderontwikkelde land te helpen. Zo goed en kwaad als het gaat wordt microkrediet verstrekt.
Onderhuids gaat een verschrikkelijke werkelijkheid schuil: stam tegenover stam, stammenvolk tegenover “gewone mensen” en provincie tegenover Delhi. En dan heb ik het nog niet eens over huis-tuin-en-keuken corruptie. Wegen die alleen op papier zijn aangelegd. Fabrieken en scholen die slechts in de administratie functioneren. Om moe van te worden.



























Onderwijl heb ik het goed naar mijn zin hier. RPC Churachandpur is een goede host: fijne voorzieningen, er wordt voor mij gekookt en mijn kleren worden gewassen. Prima dus. Mijn onderzoek loopt goed: zo’n 25 bezoeken in 2 week was vrij intensief maar zeer opbouwend. Er is hier altijd wel wat te doen in de vrije tijd: voetballen met de studenten van het trainingscentrum of rondrijden in het gebied op de motor. Nadeel hier: de stroom valt alleen erg vaak uit omdat het hoofd van de elektriciteitsbedrijf naar het schijnt een “Peitei” is, en ik me nou net bij de “Hmars” bevindt. Gezellig.














De trieste traagheid is dat de luitjes hier elkaar zelf aan de grond houden. De typische gehurkte zithouding (niet iedereen kan een stoel betalen) beschouw ik dan ook als symbolisch voor Manipur.
Nu er is er bijvoorbeeld een economische blokkade. Geen vrachtverkeer. Ik kan nog wel met het vliegtuig naar Delhi, maar daar houdt het wel mee op. En belangrijker: de middenstand betaalt het gelag. Alles wat je nodig hebt wordt duur. Zakje cement: 10 EUR ipv 4 EUR. Daar gaan je bouwplannen.

Mijn plannen zijn om de 23e voor 2 weekjes naar Delhi te gaan. Hou u op de hoogte!

Hmar

Tot ongeveer 1910 waren het woeste inboorlingen die bekend stonden als koppensnellers. Nu lachen ze er om: VL, Sang, James en nog meer luitjes van hier. Al deze mensen behoren tot de Hmar stam. Zij worden naar eigen zeggen achtergesteld door de Indische overheid. Wat daar exact van waar is, is lastig vast te stellen. Wel kan ik zien dat de wegen hier erg slecht zijn. Op sommige plaatsen is de staat van de National Highways letterlijk onbegaanbaar. Lopen dan maar.

Hond en peper
Wat ook fantastisch is dat ze 3 keer per dag voor mij koken. Ik heb namelijk erg veel geluk, omdat degene die verantwoordelijk is voor mijn verblijf een aantal jaren in een Marriot hotel heeft gewerkt.
Dat ze dat doen, is niet overdreven omdat hun eigen eetgewoontes nogal verschillen van de mijne. In al mijn dapperheid besloot ik ook een maaltijd mee te eten. Geloof me, dat was geen pretje. Ze eten scherp, hond, bot en rijst. Vooral rijst. Eigenlijk alleen rijst. En alles met hun handen, want bestek kennen ze niet.














Mentaliteit
Tot nu toe verloopt het project erg soepeltjes. Gesprekken met stakeholders lopen goed en daarbij zijn de Ratarc medewerkers erg enthousiast. Voor mij heeft armoede een heel nieuwe dimensie gekregen: mentaliteit. Armoede als self-fullfilling prophecy. Tragisch maar waar. Tijdens gesprekken krijg je af en toe de indruk dat ze zichzelf buiten spel zetten. "The Government should...." of "You are the one to improve our situation"
Het antwoord zou moeten zijn: onderwijs en scholing. RPC, de organisatie van het project, heeft ook scholen. De hoofdmeester had mij gevraagd of ik een les wilde verzorgen.
Prima. Het is lang geleden dat ik zoveel schuchterheid en discipline heb gezien. 40 tot 50 jeugdige luitjes van tussen de 17 en 19 jaar. Allemaal klaar voor de grote wereld. “Sir, what kind of education should we follow next?” Tja. Wel erg leuk om te doen trouwens.

Keep the city clean
Wanneer je hier door de straten loopt (tussen de vele fietstaxi’s, oude auto’s, en Tata-trucks) bekruipt je soms het gevoel: “ruim die t*ringzooi nou eens op” Het is werkelijk ongelooflijk dat je in een stad als Silchar een semi-bovengrondse riolering hebt. De drek ligt langs de weg de rotten, fietstaxi murmen zich door de zooi. Wel overal bordjes met de tekst: “keep the city clean”. Gelukkig, het begin is er.

What’s next?
Heb het erg naar mijn zin hier. Ik vlieg naar alle waarschijnlijkheid vrijdag naar Imphal (Manipur) om daar een ander deel van mijn project uit te voeren. Hou u op de hoogte!

Noordoost-India

Mijn eerste aanraking met India was denk ik ergens hoog in de lucht. Vlak voor de landing loopt één van de stewardessen met een luchtverfrisser al spuitend van voor naar achteren door het vliegtuig. U mag zelf bedenken waar dit ritueel voor was. Ik zal eerlijk bekennen dat ik na 4 vliegetappes in 24 uur ook niet de friste meer was.

Afgezien van de standaard hassle is mijn reis naar Noordoost India goed verlopen. Ik werd vriendelijk ontvangen op het kantoor/campus van mijn organisatie. Ze zorgen goed voor mij en ik voelde me meteen thuis.

Inmiddels zijn de lijnen van mijn project uitgezet. Ik zal de nodige visits doen, daarnaast begeleid ik de ontwikkeling van een draft-business model en ondertussen maak ik een training voor de staf hier. Voor mij is dit een hele uitdaging omdat werkelijk niets vast staat of geregeld is. Bij nul beginnen dus. De eerste paar weken zal ik vooral luisteren en aansluiting maken met de mensen en projecten hier.

Een heel aantal van de staf hier hebben in een Red-Een-Kind-Huis gezeten. Het was voor mij voor het eerst dat ik zag wat hulp kan uitwerken. Eer aan wie de eer toekomt.

Ps: Ik zal eerlijk bekennen dat het regelmatig voorkomt dat mijn spellingscontrole automatisch verspringt naar Engels (Vs.)

Mindanao

Vrienden!

Het waren 2 fantastische weken. Ben nu rondgebruind en lekgestoken en zal morgen naar India vertrekken voor hopelijk 4 maanden.

Na aankomst bij L&T in Cagayan de Oro was het een aaneenschakeling van raften, ritjes in jeepneys, een bergwandeling, zwemmen in resorts, rondrossen op motors en niet geheel onbelangrijk: genieten van airconditioning.

Het is een land waar nagenoeg geen Westerse toeristen komen en dat merk je ook. "Hey Joe where are you going" is in het begin ms leuk, maar na een tijdje wel een beetje irritant.

Het cultuurverschil is enorm met Nederland. De indirectheid van de mensen is wel wennen en andersom uiteraard ook. Het is dus altijd maar afwachten wat er gebeurt als je een vraag stelt.

Als je 5EUR-per-dag-gids bijvoorbeeld voorstelt om "chicken with rice" te eten en je stelt voor om een "egg with rice" te eten en hij weet niet wat "egg" ook al weer was dan moet je maar begrijpen dat hij heel graag "chicken with rice" wil eten. En niet zeggen zoals ik: "no, not chicken, we would like to eat the product of a chicken"

Het land is wel prettig omdat de mensen eerlijk en humble zijn. Niet geheel onbelangrijk.

Verder willen mensen altijd meer rijst, meer suiker en meer vlees. Als je die lijn vast houdt, heb je op zeker aansluiting bij de locals.

Wens vanaf hier L&T veel succes met hun activiteiten in de Filipijnen.

Samenvattend was de vakantie erg gezellig en vormen de ervaringen hier wellicht prima referentiekader voor India.

India here I come!